Tôi không thể không thấy một thứ gì đó giống như nuối tiếc, khi nghĩ đến những nền văn hóa cổ đại xa xăm này. “Nuối tiếc và cả ghen tỵ, khi tưởng tượng ra, hẳn thế, sự chậm rãi dịu dàng của lịch sử thời đó” (*). Nền văn hóa cổ đại Ai Cập đã ngự trị hàng nghìn năm, Hy Lạp cổ đại đã ghi dấu gần một nghìn năm. Về phương diện này, cuộc tồn sinh của con người trong tư cách cá nhân là một sự tái sản sinh lịch sử nhân loại: Ban đầu, nó được giấu kín trong sự bất động chậm rãi; sau đó, nó tăng tốc dần dần và tăng, tăng mãi. Hai tháng nữa, Martin sẽ qua tuổi 40.
(Còn tiếp)
ba Cừu tập dịch,
(*) Đoạn trong ngoặc kép là cách dịch của ông/bà Hà Thúc Lang trên Tienve.org
Je ne peux songer à ces vieilles cultures antiques sans une sorte de nostalgie. De nostalgie et de regret à la pensée, sans doute, de la douce lenteur de l’histoire de ce temps. L’ancienne culture égyptienne occupe plusieurs millenaires, l’antiquité grecque a duré près de mille ans. À cet égard, la vie de l’être humain en tant qu’individu est une reproduction de l’histoire humaine: elle est d’abord enfouie dans une immobile lenteur, puis elle s’accélère peu à peu et toujours davantage. Martin allait passer la quarantaine dans deux mois.